Từ nhân viên đến quản lý các cấp, hầu hết các bộ phận trong tổ chức đều đang trải nghiệm môi trường làm việc mang đặc tính BANI. Đặc biệt ở cấp quản lý - đóng vai trò “cầu nối chiến thuật” vừa điều phối kế hoạch từ cấp trên, vừa dẫn dắt đội ngũ thực thi, tác động của mô hình BANI càng trở nên rõ rệt.
1. BANI là gì? Giải mã 04 đặc tính của thế giới làm việc hiện đại
BANI là mô hình được nhà tương lai học Jamais Cascio giới thiệu năm 2020, như một bản nâng cấp cho mô hình VUCA (Volatility, Uncertainty, Complexity, Ambiguity) trước đó. Nếu VUCA mô tả sự biến động và mơ hồ, thì BANI đi sâu vào cảm nhận, phản ứng và cách con người ra quyết định trong môi trường bất định.
Mô hình BANI gồm 4 yếu tố chính: Brittle (Mong manh), Anxious (Lo âu), Nonlinear (Phi tuyến tính), Incomprehensible (Khó hiểu)
B – Brittle (Mong manh)
Những hệ thống tưởng như vững chắc như chuỗi cung ứng, mô hình kinh doanh, thị phần ổn định có thể sụp đổ bất ngờ chỉ vì một biến cố nhỏ. Sự phụ thuộc vào chuỗi cung ứng toàn cầu hay cạnh tranh khốc liệt có thể khiến hoạt động sản xuất bị gián đoạn, doanh nghiệp mất kiểm soát.
A – Anxious (Lo âu)
Cảm giác lo âu, căng thẳng và mất phương hướng gia tăng do áp lực tăng trưởng trong môi trường bất định và cạnh tranh dữ dội. Điều này tác động trực tiếp đến hiệu suất làm việc và tinh thần đội ngũ.
N – Nonlinear (Phi tuyến tính)
Các mối quan hệ nguyên nhân - kết quả trở nên khó lường, phi tuyến tính. Một sự cố nhỏ như phản hồi tiêu cực trên mạng xã hội hoặc trục trặc nhỏ trong chuỗi cung ứng có thể gây ra hậu quả diện rộng như marketing, khách hàng, tài chính, đối tác...
I – Incomprehensible (Khó hiểu)
Khối lượng thông tin khổng lồ khiến việc phân tích và ra quyết định trở nên rối rắm, thiếu định hướng. Nếu không có khả năng chắt lọc, tổng hợp và truyền đạt, tổ chức dễ rơi vào trạng thái “nhiễu loạn thông tin”.
2. Nhà quản lý cần trang bị gì trong thời đại BANI?
- Đối phó với Brittle (Mong manh): Nhà quản lý cần phát triển năng lực dự báo và khả năng ra quyết định linh hoạt để kiểm soát rủi ro kịp thời trước những biến cố bất ngờ.
- Giải tỏa Anxious (Lo âu): Cần nâng cao khả năng thấu cảm, giao tiếp rõ ràng để tạo dựng môi trường làm việc an toàn về mặt tâm lý, giúp đội ngũ duy trì sự ổn định và gắn kết trong bối cảnh bất định.
- Thích ứng với Nonlinear (Phi tuyến tính): Nhà quản lý phải nâng cao tư duy hệ thống, khả năng phân tích dữ liệu, phản biện để kịp thời điều chỉnh chiến lược khi các yếu tố thay đổi vượt khỏi dự đoán ban đầu.
- Giải mã Incomprehensible (Khó hiểu): Cần xác định, chắt lọc dữ liệu có giá trị và truyền đạt định hướng rõ ràng, giúp đội ngũ hiểu được bức tranh toàn cảnh và hành động thống nhất.
Dưới đây công ty đào tạo UPLIFT gợi ý 04 nhóm năng lực cốt lõi giúp cấp quản lý dẫn dắt đội ngũ vững vàng trong thời đại BANI.
2.1. Tư duy phát triển và linh hoạt
Tinh thần cầu tiến, sẵn sàng điều chỉnh cách tiếp cận, chấp nhận thử nghiệm và thay đổi là yếu tố tối quan trọng để dẫn dắt đội ngũ đi qua bất ổn.
📘 Khóa học gợi ý từ công ty đào tạo UPLIFT:
- Phát triển tư duy phát triển dành cho cấp quản lý (Growth Mindset for Managers)
- Tư duy sáng tạo và đổi mới trong công việc (Creative & Innovative Thinking)
2.2. Lãnh đạo bản thân và đội ngũ
Khả năng tự điều chỉnh cảm xúc, duy trì năng lượng tích cực và xây dựng niềm tin cho đội nhóm là nền tảng giữ vững văn hóa tổ chức trong môi trường biến động.
📘 Khóa học gợi ý từ công ty đào tạo UPLIFT:
- Huấn luyện đội ngũ hiệu quả cho cấp quản lý (Effective Team Coaching for Managers)
- Kỹ năng huấn luyện nâng cao dành cho quản lý (Advanced Coaching Skills for Managers)
2.3. Giao tiếp chiến lược và quản trị thông tin
Tạo dòng chảy thông tin rõ ràng, truyền cảm hứng hiệu quả và định hướng hành động giúp tăng kết nối và hiệu quả vận hành.
📘 Khóa học gợi ý từ công ty đào tạo UPLIFT:
- Giao tiếp hiệu quả và tạo động lực trong tổ chức (Effective Communication & Motivation Skills)
- Lắng nghe chủ động và đặt câu hỏi chiến lược (Active Listening & Powerful Questioning Skills)
2.4. Phân tích và ra quyết định linh hoạt
Trong môi trường bất định, kỹ năng phân tích, đánh giá rủi ro và ra quyết định linh hoạt giúp nhà quản lý phản ứng kịp thời và hiệu quả.
📘 Khóa học gợi ý từ công ty đào tạo UPLIFT:
- Tư duy chiến lược và kỹ năng thực thi dành cho quản lý (Strategic Thinking & Execution Skills)
- Kỹ năng giám sát và tổ chức công việc hiệu quả (Effective Supervisory & Work Organization Skills)
Anh/Chị đã sẵn sàng phát triển đội ngũ lãnh đạo vững vàng trong thời đại BANI? Liên hệ ngay với công ty đào tạo UPLIFT để cùng xây dựng hành trình phát triển phù hợp nhất!